Thời gian qua, Cục Thuế Bắc Ninh tăng cường chỉ đạo các phòng, Chi cục Thuế trực thuộc kiểm tra, giám sát việc đăng ký và sử dụng HĐĐT, ngăn chặn các hành vi sử dụng HĐĐT không hợp pháp. Qua kiểm tra, Cục Thuế tỉnh phát hiện một số vi phạm về HĐĐT gồm: Lập hóa đơn sai quy định như kê khai không đúng, không đủ; không xuất hóa đơn cho hàng hóa xuất khẩu; hóa đơn chiết khấu thương mại lại lập thành hóa đơn điều chỉnh; hóa đơn lập sai liên quan đến loại tiền (không đúng đơn vị tiền tệ theo quy định, có cả tỷ giá cho tiền VND…); hóa đơn thay thế và hóa đơn bị thay thế có giá trị khác nhau. Hủy HĐĐT đã lập không đúng quy định như hủy HĐĐT đã được cấp mã của cơ quan Thuế đã gửi hóa đơn cho người mua hàng (không rõ lý do), sau đó có văn bản đề nghị cơ quan Thuế chấp thuận. Lập hóa đơn không đúng thời điểm hàng hóa, dịch vụ đã chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng cho người mua; công trình xây dựng đã hoàn thành nghiệm thu theo giai đoạn nhưng không xuất hóa đơn trả khách hàng kịp thời mà sau đó mới lập hóa đơn...
Nhiều doanh nghiệp có lượng phát hành hóa đơn điện tử rất lớn, cần phải kiểm soát rủi ro.
Bắc Ninh có khoảng gần 15.000 doanh nghiệp, số lượng HĐĐT phát hành hàng ngày là rất lớn nên ngành Thuế cần áp dụng kỹ thuật hiện đại để phân tích dữ liệu, xác định rõ hơn các dấu hiệu rủi ro. Tháng 2 vừa qua, Tổng cục Thuế ban hành Quyết định 78/QĐ-TCT về “Bộ chỉ số tiêu chí đánh giá, xác định người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn”. Tới tháng 4, Tổng cục Thuế tổ chức công bố triển khai “Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý HĐĐT”. Hệ thống hiện đại ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) này cho phép cơ quan thuế có thể xác định những đặc điểm bất thường về giá trên cơ sở phân tích các hóa đơn mua bán cùng loại hàng hóa; chuỗi có nút đầu và nút cuối trùng nhau; chuỗi chỉ có mua, không có bán; chuỗi có nhiều doanh nghiệp bỏ địa điểm kinh doanh… để tìm ra đầu mối nghi ngờ có hành vi mua bán bất hợp pháp. Từ đó ngành Thuế sẽ tiến hành phân tích chuyên sâu và bổ sung vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra. Trên cơ sở ứng dụng tốt công nghệ chuyên ngành, Cục Thuế Bắc Ninh rà soát thường xuyên DN rủi ro, đối chiếu dữ liệu trên hệ thống HĐĐT và kê khai thuế của DN để phát hiện những trường hợp kê khai doanh thu thấp hơn, kê khai chênh lệch thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ cao hơn nhiều lần dữ liệu hóa đơn…, yêu cầu DN giải trình, bổ sung thông tin tài liệu, thực hiện xác minh hóa đơn và cảnh báo đối với các doanh nghiệp có rủi ro về hóa đơn, thiết lập hồ sơ chuyển cơ quan điều tra nếu đủ căn cứ.
Có thể thấy, việc áp dụng HĐĐT là bước tiến lớn của ngành Thuế nhằm số hóa công tác quản lý, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ của mình đối với ngân sách nhà nước và tạo sự bình đẳng đối với môi trường kinh doanh. Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý hóa đơn theo tinh thần Chỉ thị số 01 năm 2023 của Tổng cục Thuế, ông Ngô Xuân Tòng, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh khẳng định, đơn vị tích cực áp dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý HĐĐT; thực hiện lập danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro, rà soát, đối chiếu với thực tế quản lý thuế của từng đơn vị. Chủ động phối hợp với cơ quan điều tra hoặc chuyển hồ sơ xử lý theo quy định đối với các trường hợp sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp. Tuyên truyền đến người nộp thuế về các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế và về các hành vi bị cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ. Triển khai chương trình hóa đơn may mắn nhằm tạo thói quen nhận hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng, góp phần minh bạch hóa quá trình sử dụng hóa đơn của người bán...