Những năm qua, hoạt động từ thiện ở nước ta ngày càng lan tỏa sâu rộng và phát triển mạnh mẽ, góp phần tích cực cùng Đảng, Nhà nước giải quyết những khó khăn cho người nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người dân ở vùng sâu, vùng xa còn thiếu thốn về vật chất, tinh thần, nhất là trong hoàn cảnh bị thiên tai, dịch bệnh...  Ngoài đóng góp bằng giá trị vật chất, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, hoạt động từ thiện còn góp phần truyền cảm hứng về tình cảm yêu thương con người, nghĩa đồng bào, tinh thần tương thân tương ái, thắt chặt tinh thần đoàn kết trong Nhân dân. Những hoạt động thiện nguyện này thường được quảng bá rộng rãi trên truyền thông, báo chí, mạng xã hội, trở thành một trào lưu thu hút sự tham gia của nhiều nghệ sỹ.

Các tầng lớp nhân dân đánh giá cao việc các nghệ sĩ có tên tuổi đứng ra kêu gọi, vận động đóng góp và tổ chức các hoạt động từ thiện đến người dân ở các địa phương gặp khó khăn, nhất là Nhân dân vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh nhằm chia sẻ những đau thương, mất mát, giúp đỡ người dân sớm vượt qua giai đoạn khó khăn. Nhiều nghệ sĩ đã không quản ngại đường xá xa xôi, nguy hiểm đến với Nhân dân vùng bị ảnh hưởng do thiên tai gây ra, trực tiếp trao tận tay bà con những món quà đầy ý nghĩa. Những việc làm thiết thực của nghệ sĩ đã xây dựng một nét văn hóa đẹp trong lòng người hâm mộ.

Tuy nhiên, do hoạt động từ thiện của nghệ sĩ còn thiếu những quy định, ràng buộc chặt chẽ về mặt tổ chức, pháp luật, nên đã nảy sinh khá nhiều bất cập. Nhiều nghệ sĩ cũng đã gặp phải nghi vấn từ cộng đồng về sự minh bạch giữa số tiền họ nhận được từ quyên góp và số tiền họ trao đến tay người nhận, khiếndư luận không khỏi băn khoăn về hoạt động từ thiện của nghệ sĩ đang gây nhiều tranh cãi. Do đó, các tầng lớp nhân dân mong muốn các nghệ sĩ cần minh bạch các hoạt động từ thiện của mình. Bởi vì, chỉ có sự minh bạch, chi tiết, cụ thể, người nghệ sĩ mới thực sự trở thành người đại diện cho các hoạt động từ thiện chân chính.

Theo dư luận, việc lực lượng công an chủ động nắm bắt thông tin về những hoạt động từ thiện của nghệ sĩ, nếu xác định, phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cơ quan cảnh sát điều tra sẽ vào cuộc làm rõ. Nhiều người dân cho rằng, nếu cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an vào cuộc sẽ giúp cho việc từ thiện đi đúng hướng, tránh vụ lợi từ hoạt động này.

Theo các chuyên gia pháp luật, Nhà nước ta đã có nhiều văn bản pháp luật quy định việc vận động, tiếp nhận, phân bổ sử dụng nguồn đóng góp từ thiện^[1]. Trước hiện tượng một số cá nhân đứng ra kêu gọi quyên góp và làm từ thiện gây ra nhiều tranh cãi trong dư luận xã hội thời gian vừa qua, ngày 06/9/2021, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn của Bộ Công an cho biết, khi có dấu hiệu về việc chiếm đoạt tài sản, tiền, hàng từ hoạt động quyên góp, ủng hộ, cơ quan chức năng sẽ xem xét xử lý theo quy định của pháp luật. Gần đây, Dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch soạn thảo đã đưa ra Quy tắc trong công tác xã hội, trong đó yêu cầu nghệ sĩ có trách nhiệm: công khai, minh bạch thông tin trong các hoạt động xã hội, tích cực đóng góp cho cộng đồng và tạo ấn tượng tốt đẹp trong Nhân dân; phát huy uy tín cá nhân để lan tỏa các giá trị nhân văn, những việc làm tốt, hình ảnh đẹp, hành vi ứng xử văn hóa trong xã hội đến cộng đồng. Đây là những yêu cầu đúng đắn và cần thiết của ngành chức năng trong bối cảnh hiện nay.

Việc các tổ chức, cá nhân, trong đó có những người nổi tiếng, có ảnh hưởng trong xã hội tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện là rất đáng trân trọng. Với ảnh hưởng của mình, sự vào cuộc thông qua việc làm nhân văn, ý nghĩa của họ có khả năng truyền cảm hứng mạnh mẽ đến cộng đồng. Chủ động minh bạch việc làm từ thiện chính là cách thức để các cá nhân nói trên thể hiện trách nhiệm và nhân cách của mình, đó là: biết tôn trọng, luôn có trách nhiệm với từng đồng tiền quyên góp của người hâm mộ, thể hiện bằng việc chi tiêu đúng người, đúng mục đích, kịp thời với người có hoàn cảnh khó khăn. Đồng thời, việc phản ánh, kiến nghị hay tố cáo các cá nhân thiếu minh bạch trong công tác từ thiện cũng phải được tiến hành theo đúng quy định của pháp luật. Xem xét và xử lý nghiêm tình trạng sử dụng mạng xã hội để chia sẻ những thông tin tiêu cực, thiếu căn cứ về vấn đề này, gây ảnh hưởng đến tâm trạng, dư luận xã hội.

Để tránh những tiêu cực trong hoạt động thiện nguyện, các tổ chức, cá nhân tham gia cần phải tổ chức, thực hiện một cách chuyên nghiệp trên cơ sở pháp luật, như: phải có tài khoản riêng cho hoạt động từ thiện, công khai các khoản quyên góp, các địa chỉ hỗ trợ từ thiện, giá trị các khoản hỗ trợ với hóa đơn, chứng từ hợp pháp và hợp lý... Những hành vi lợi dụng, trục lợi từ thiện khi bị phát hiện cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Đồng thời, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thiện nguyện cùng với hệ thống pháp luật, quy định đầy đủ, chuyên nghiệp cũng là yếu tố quan trọng để công tác này ngày càng lan tỏa mạnh mẽ và thực hiện hiệu quả hơn.

Từ thực trạng vấn đề làm từ thiện của một số cá nhân, nghệ sĩ trong thời gian qua, công tác tuyên truyền cần chú ý một số nội dung sau:

Một là, thông tin, tuyên truyền sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân về cáccuộc phát động quyên góp, ủng hộ từ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội các cấp. Tuyên truyền cần khẳng định, đây là một nét đẹp văn hóa, thể hiện tính nhân văn, tinh thần đoàn kết, thương yêu, đùm bọc, sẻ chia trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Hai là, tuyên truyền, lan toả những hình ảnh đẹp từ các hoạt động từ thiện có ý nghĩa, gắn tình thương và trách nhiệm với cộng đồng của các cá nhân có lòng hảo tâm nói chung, văn nghệ sĩ nói riêng. Đồng thời, phê phán, lên án những người lợi dụng hoạt động từthiện để sử dụng sai mục đích nguồn đóng góp, trục lợi hay đánh bóng tên tuổi.

Ba là, theo dõi, nắm bắt tình hình dư luận xung quanh các vụ việc liên quan đến hoạt động từ thiện trong thời gian gần đây để kịp thời cung cấp, lan toả thông tin chính thống, định hướng dư luận. Đồng tình, ủng hộ việc xem xét xử lý những hành vi sai phạm trong hoạt động này.

                             Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy