1. Nga tiến hành chiến dịch
quân sự đặc biệt tại Ukraine
Người dân sơ tán khỏi thành phố
Irpin, tây bắc thủ đô Kiev (Ukraine), ngày 5/3/2022.
Ngày
24/2, Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Xung đột nghiêm
trọng và chưa có dấu hiệu dừng lại, đẩy quan hệ Nga-phương Tây vào vòng xoáy
đối đầu mới.
Cuộc xung đột cùng các biện pháp
trừng phạt-đáp trả giữa Nga và phương Tây tác động nặng nề tới an ninh, chính
trị toàn cầu; đẩy giá khí đốt có thời điểm đạt mức cao kỷ lục trong 14 năm;
nhiều quốc gia phải đối mặt với thiếu hụt lương thực và giá cả hàng hóa tăng
mạnh kể từ tháng Ba đến tháng cuối của năm.
2. Nhiều ngân hàng trung ương tăng
mạnh lãi suất
Ngày 16/3, lần đầu tiên trong hơn ba
năm, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất. Trong năm 2022, Fed đã bảy
lần tăng lãi suất, đưa lãi suất cơ bản lên 4,25-4,5%.
Ngày 21/7, Ngân hàng Trung ương châu
Âu (ECB) cũng tăng lãi suất lần đầu tiên trong 11 năm và sau đó tăng thêm ba
lần nữa trong năm. Việc Fed, ECB và nhiều ngân hàng trung ương tăng lãi suất để
kiểm soát lạm phát và giữ thị trường tài chính ổn định đã làm cho một số nền
kinh tế rơi vào nguy cơ suy thoái.
3. Thế giới ứng phó với dịch Covid-19
và bệnh đậu mùa khỉ
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo
đại dịch COVID-19 chưa thể chấm dứt do biến thể phụ Omicron của virus Corona
tiếp tục làm dịch bệnh lây lan mạnh ở nhiều quốc gia.
Cùng đó, ngày 23/7, WHO ban bố tình
trạng khẩn cấp y tế toàn cầu đối với bệnh “đậu mùa khỉ.” Dịch bệnh tiếp tục gây
lo ngại cho nhiều quốc gia, hoạt động bình thường vẫn chưa được khôi phục hoàn
toàn trên phạm vi toàn cầu.
4. Đảng Cộng sản Trung Quốc tổ chức
thành công Đại hội XX
Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương
Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Tập Cận Bình (giữa, hàng đầu) cùng các
đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước tại lễ khai mạc Đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ XX Đảng Cộng sản Trung Quốc ở Bắc Kinh, ngày 16/10/2022.
Tại Đại hội XX Đảng Cộng sản Trung
Quốc diễn ra tại Bắc Kinh từ ngày 16-22/10, ông Tập Cận Bình đã được bầu lại
làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp.
Đại hội thông qua sửa đổi Điều lệ
Đảng, đồng thời xác định nhiệm vụ chiến lược trong 5 năm tới và xa hơn nữa,
hướng tới thực hiện thành công mục tiêu "100 năm thứ hai" xây dựng
Trung Quốc trở thành nước xã hội chủ nghĩa hiện đại toàn diện về mọi mặt vào
năm 2049.
5. Biến động liên tiếp trên chính
trường Anh
Ngày 25/10, ông Rishi Sunak, 42
tuổi, trở thành người trẻ nhất đảm nhận cương vị thủ tướng Anh trong hơn 200
năm.
Ngày 7/7, Thủ tướng Anh Boris
Johnson tuyên bố từ chức. Đến ngày 20/10, bà Liz Truss, người được được bầu
thay thế ông Boris Johnson, cũng từ chức sau 45 ngày tại vị, trở thành thủ
tướng cầm quyền ngắn nhất trong lịch sử nước Anh. Ngày 25/10, ông Rishi Sunak,
42 tuổi, trở thành người trẻ nhất đảm nhận cương vị thủ tướng Anh trong hơn 200
năm.
Ngày 8/9, Nữ hoàng Anh Elizabeth II
qua đời ở tuổi 96 sau 70 năm trị vì. Thái tử Charles lên kế vị, trở thành Nhà
Vua Charles III.
6. COP27 đạt thỏa thuận thành lập
Quỹ bồi thường tổn thất do biến đổi khí hậu
Ngày 20/11, Hội nghị lần thứ 27 Các
bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) thông
qua thỏa thuận bước ngoặt về việc các quốc gia phát thải nhiều trong quá khứ
đền bù tổn thất cho các nước đang phát triển chịu tác động nặng nề của biến đổi
khí hậu.
Sự kiện này có ý nghĩa đặc biệt quan
trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gây ra những hậu quả nghiêm
trọng hơn đối với con người và môi trường.
7.
Dân số thế giới cán mốc 8 tỷ người
Ngày 15/11, bé gái Venice Mabansag,
chào đời ở Manila (Philippines) trở thành công dân thứ 8 tỷ.
Dấu mốc dân số này vừa tạo động lực
phát triển vừa đặt thế giới trước những thách thức về môi trường, hệ sinh thái,
tài nguyên thiên nhiên, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước...
8. Thảm kịch giẫm đạp tại Hàn Quốc
và Indonesia
Ít nhất 158 người đã thiệt mạng
trong vụ giẫm đạp kinh hoàng khi hàng chục nghìn người tham gia lễ hội
Halloween tại khu phố Itaewon ở Seoul (Hàn Quốc) tối 29/10. Hơn 130 người đã
thiệt mạng và hàng trăm người bị thương trong vụ giẫm đạp và xô xát xảy ra tối
1/10 tại sân vận động Kanjuruhan ở Malang (Indonesia).
Hai thảm họa liên tiếp trong vòng
một tháng dấy lên hồi chuông cảnh báo về sự an toàn của các sự kiện tập trung
đông người sau đại dịch COVID-19.
9. NASA thực hiện thành công thử
nghiệm thay đổi quỹ đạo của tiểu hành tinh
Tối 26/9 (giờ Mỹ), tàu vũ trụ mang
tên Thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh (DART) của Cơ quan hàng không vũ trụ
Mỹ (NASA) đã thực hiện cú va chạm có chủ đích với Dimorphos, đẩy tiểu hành tinh
này chệch khỏi quỹ đạo tự nhiên.
Đây là lần đầu tiên con người thành
công trong việc thay đổi có chủ đích chuyển động của một vật thể ngoài vũ trụ,
và cũng là lần đầu tiên công nghệ dịch chuyển tiểu hình tinh được thực hiện
được một cách toàn diện.
10. World Cup 2022 tại Qatar với
nhiều điều đặc biệt
Giây phút đăng quang vô địch World
Cup 2022 của cầu thủ vĩ đại nhất trong lịch sử Lionel Messi (giữa) cùng các
đồng đội Argentina.
Lần đầu tiên, Giải vô địch Bóng đá
Thế giới FIFA World Cup được tổ chức vào cuối năm (giữa mùa giải), tại một nước
Arab, có trọng tài nữ điều hành, sử dụng công nghệ xác định việt vị bán tự
động, ứng dụng thông tin hiệu suất cầu thủ FIFA Player và hệ sinh thái dữ liệu
bóng đá...
Cầu thủ Lionel Messi của đội vô địch
Argentina trở thành cầu thủ đầu tiên có hai Quả bóng vàng World Cup. Đội tuyển
Maroc làm nên lịch sử khi là đại diện đầu tiên của châu Phi vào nhóm bốn đội
tuyển mạnh nhất vòng chung kết.
Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam